Động Bo Cúng gọi theo tiếng Thái là Mó Tôm. Động nằm trên núi Pha Dua ở bản Chanh, xã Sơn Thủy, huyện biên giới Quan Sơn (Thanh Hóa), cách trung tâm TP Thanh Hóa gần 200km.
Do độ dốc khi bước vào động lớn nên chính quyền địa phương đã đầu tư xây dựng những bậc thang lên xuống để người dân và du khách có thể đi lại thuận tiện hơn.
Vào bên trong, du khách không khỏi ngỡ ngàng trước sự hùng vĩ của những khối thạch nhũ đá khổng lồ nằm trên các vách đá dọc 2 bên đường vào động.
Động Bo Cúng có chiều dài khoảng hơn 800m, chia làm 4 khoang rộng lớn như những ngôi nhà xen kẽ là những lối đi uốn lượn xuyên sâu vào lòng núi đá với chiều rộng 20-50m.
Bên trong động là những thạch nhũ với nhiều động nhỏ, vũng nước chảy róc rách và trong vắt, mát rượi...
Nhũ đá tạo nên vẻ hoang sơ, kỳ vĩ. Phía dưới, nhiều mạch nước ngầm tạo thành vũng nước như mặt gương, phản chiếu ánh sáng lung linh, huyền ảo.
Để phát triển du lịch, địa phương đã đầu tư lắp đặt hệ thống đèn màu, đèn điện chiếu sáng dọc theo chiều dài của động để làm nổi bật hơn nét đẹp huyền ảo trong động Bo Cúng.
Thạch nhũ đá huyền ảo với nhiều hình thù khác nhau dưới ánh đèn chiếu sáng.
Động được người dân, du khách đánh giá là một trong những động đẹp ở nước ta và được ví như “đệ nhất động” của tỉnh Thanh Hóa.
Những khoang lớn trên nóc động mặt phẳng như những mái nhà.
Động Bo Cúng được người dân địa phương (bản Chanh-PV) phát hiện trong một lần đi săn thú. Khi đuổi theo con thú bị thương chạy vào hang đá, chui qua cửa hang nhỏ, người dân không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kỳ vĩ và chiều sâu hun hút của động.
Nước từ phía trên giọt xuống mặt đất tạo nên những hình thù như chiếc chum, hũ đựng tiền vàng thời xa xưa.
Tuy động Bo Cúng đã được lắp đường dây điện, bóng chiếu sáng, đèn màu dọc chiều dài của động, trên các thạch nhũ đá nhưng do chưa có điện lưới quốc gia kéo vào khu vực này nên du khách vào động phải dùng đèn pin để soi đường và nhìn ngắm rõ hơn nét đẹp của các nhũ đá.
Trước đây, có một đơn vị thi công cầu qua suối sử dụng máy nổ để phát điện mỗi khi du khách có nhu cầu tham quan, nhưng khi công trình hoàn thành, đơn vị thi công dời đi thì không còn máy nổ, động lại trở về với nguyên trạng không có điện như lúc ban đầu.
Ông Chu Đình Trọng, Phó Chủ tịch UBND huyện Quan Sơn (Thanh Hóa) cho biết: Quan Sơn được thiên nhiên ban tặng cho động Bo Cúng huyền bí, hùng vĩ và có thể nói là động đẹp nhất ở Thanh Hóa. Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn nên chưa được đầu tư đúng mức, huyện cũng mong muốn kêu gọi các doanh nghiệp về đầu tư phát triển du lịch nơi đây.